مرتضی فیروزی؛ سیّد هادی زرقانی؛ هادی اعظمی؛ زهرا نسیمی
چکیده
مناطق جغرافیایی در طول تاریخ با نام‌های متعدد ذکر گردیده است. معمولاً تا قبل از تشکیل دولت - ملت‌ها در منطقه خاورمیانه، نام‌ها به‌صورت طبیعی انتخاب می‌شدند و استفاده از آنها بدان نام نیز ادامه می‌یافت. اما، بعد از تشکیل دولت - ملت‌های مدرن در خاورمیانه و رواج ملی‌گرایی در این منطقه، در راستای ملت‌سازی در تمامی کشورهای منطقه، نام‌های ...
بیشتر
مناطق جغرافیایی در طول تاریخ با نام‌های متعدد ذکر گردیده است. معمولاً تا قبل از تشکیل دولت - ملت‌ها در منطقه خاورمیانه، نام‌ها به‌صورت طبیعی انتخاب می‌شدند و استفاده از آنها بدان نام نیز ادامه می‌یافت. اما، بعد از تشکیل دولت - ملت‌های مدرن در خاورمیانه و رواج ملی‌گرایی در این منطقه، در راستای ملت‌سازی در تمامی کشورهای منطقه، نام‌های خاص به‌جای نام‌هایی که به‌صورت طبیعی و در طول تاریخ ایجادشده بود، تأکید شد. این موضوع برای خلیج فارس نیز صدق میکند. بیشترین نام مورداستفاده برای خلیج فارس در متون و نقشه‌های تاریخی مخصوصاً غربی، خلیج فارس و یا بحر فارس بوده است. در این رابطه، علی‌رغم تحقیقات زیادی که در خصوص نام خلیج فارس انجام‌گرفته شده است، به‌ندرت تحقیقات مرتبط در رابطه با مدخل خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی انجام‌شده است. ازاین‌رو، این پژوهش در تلاش است با روش تحلیلی و توصیفی، به ترجمه و بررسی مدخل‌های مربوط به خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های معتبر اواخر عثمانی و اوایل ترکیۀ نوین به‌منظور ارائه اطلاعات تاریخی در مورد خلیج فارس بپردازد. در این راستا مدخل‌های مرتبط با خلیج فارس در هفت نمونه از فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی و ترکیه نوین موردبررسی و تحلیل قرارگرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، مدخل خلیج فارس جایگاه ویژه در متون فوق داشته است و برای نام خلیج فارس، هر دو نام بحر فارس و بصره کورفزی یا خلیج بصره مورداستفاده قرارگرفته و ارجحیتی در استفاده از آن، حداقل در منابع بررسی‌شده فوق دیده نمی‌شود. کاربرد خلیج بصره در دورۀ عثمانی بیشتر به دلیل وصل امپراتوری عثمانی از طرف بصره به خلیج فارس صرفاً در دوره دولت عثمانی بوده است. ولی خلیج فارس هم قبل و هم در آن دوران و همچنین دوران بعد از عثمانی نیز همیشه مورداستفاده قرارگرفته است.
محمدرضا حافظ نیا؛ هادی اعظمی؛ وحید صادقی؛ سید محمد حسین حسینی
چکیده
بخش عُمده ای از کُنش و مَنش انسان تابع برداشت و ادراک محیطی آن‌هاست. اشتراک در برداشت از منافع و مصالح گروه به رفتار اجتماعی و سیاسی آنها معنا می بخشد. در این میان، طایفه به‌عنوان یک واحد زیستی/فرهنگی که منافع و مصالح کلان گروه در قالب آن نمود می یابد به کُنش طایفه گرایانه می انجامد به‌گونه‌ای که اعضاء ارزش های ...
بیشتر
بخش عُمده ای از کُنش و مَنش انسان تابع برداشت و ادراک محیطی آن‌هاست. اشتراک در برداشت از منافع و مصالح گروه به رفتار اجتماعی و سیاسی آنها معنا می بخشد. در این میان، طایفه به‌عنوان یک واحد زیستی/فرهنگی که منافع و مصالح کلان گروه در قالب آن نمود می یابد به کُنش طایفه گرایانه می انجامد به‌گونه‌ای که اعضاء ارزش های مرتبط با نحوه ادراک از مکان و محل زیست را بر ارزش های فراتر از محل یا مرتبط با محل های دیگر ترجیح می دهند. در جغرافیای انتخابات وجود طایفه گرایی ناظر بر اثرگذاری عناصر مکانی در مطلوب های مؤثر بر رفتار رأی دهندگانِ ساکن محدوده های خاص به‌عنوان پایگاه رأی آوری است. پژوهش حاضر که ماهیتی کاربردی دارد بر این فرض استوار است که در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی گرایش های محلی/طایفه ای مؤثرترین عامل در خلق پایگاه رأی آوری نامزدهای حوزه انتخابیهِ ممسنی بود به‌گونه‌ای که، پایگاه رأی آوری نامزدها در این حوزه بیش از آنکه تابع فرآیند کلان دموکراسی باشد، درونمایه ای خویشاوندی و در قالب بازتولید هماوردی های سنتی طایفه ای نمود یافت. داده ها و یافته های موردنیاز پژوهش حاضر نیز به روش اسنادی (کُتب، نشریات و اینترنت) و میدانی (مشاهده و مصاحبه) گردآوردی شده و با روش تحقیقِ توصیفی ـ تحلیلی و استفاده از نرمافزار GIS و Excelبه تحلیل و کاوش داده های برگرفته از آمار دوره دهم انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداخته‌شده است. نتیجه پژوهش نشان داد که خاستگاه آراء زادگاهی و طایفهای نقش مؤثری در رأی آوری نامزدهای انتخاباتی دهمین دوره انتخابات حوزه یادشده داشته است.
هادی اعظمی؛ اکبر حیدری تاشه کبود؛ حسین رستمی
چکیده
امروزه شناخت وضع موجود و چشماندازسازی وضع مطلوب در ارتباط با تحلیل فضایی زیرساختها در پرتو ملاحظات امنیتی و دفاعی و با بهرهگیری از رویکردهایی همچون مطالعات آیندهنگرانه و بهکارگیری توأمان آن با سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، از اهمیتی اساسی در حوزۀ تصمیمسازی و برنامهریزیهای متناسب با آن در مطالعات آمایش دفاعی ...
بیشتر
امروزه شناخت وضع موجود و چشماندازسازی وضع مطلوب در ارتباط با تحلیل فضایی زیرساختها در پرتو ملاحظات امنیتی و دفاعی و با بهرهگیری از رویکردهایی همچون مطالعات آیندهنگرانه و بهکارگیری توأمان آن با سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، از اهمیتی اساسی در حوزۀ تصمیمسازی و برنامهریزیهای متناسب با آن در مطالعات آمایش دفاعی برخوردار میباشد. از اینرو، هدف پژوهش حاضر، تحلیل پیشرانهای موثر بر توزیع فضایی زیرساختهای استان خراسانرضوی با رویکرد پدافند غیرعامل و استفاده از مطالعات آیندهپژوهی میباشد که برای نیل بهاین مقصود از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، مطالعات کتابخانهای- اسنادی و پیمایشهای آماری در چارچوب تحلیلهای مدلی، نرمافزاری(میکمک و سناریوویزارد) و سیستمی(GIS) استفاده گردید. جامعۀ آماری تحقیق در دو مقیاس انسانی و فضایی تعریف گردید. در بُعد فضایی، کل فضای جغرافیایی استان خراسانرضوی و در مقیاس انسانی، با استفاده از الگوی غیرتصادفی هدفمند، 40 نفر از کارشناسان(15 نفر) و نخبگان(25 نفر) مطرح در حوزۀ پژوهش حاضر که از دانش علمی و اجرائی لازم برخوردار بودند، به‌عنوان نمونۀ مطالعاتی، انتخاب شدند. نتایج نشان داد که با توجه بهمجموع شاخصهای تحقیق، پهنههای آسیبپذیر استان خراسانرضوی در پنج حوزه به‌صورت پهنههایی با آسیبپذیری خیلی زیاد(7.33 درصد)، زیاد(16.52 درصد)، متوسط(29.78 درصد)، کم(16.94 درصد) و خیلیکم(29.4 درصد)، قابل‌تفکیک است. همچنین، بهاعتبار نتایج به‌دست‌آمده، الگوهای تراکم و پراکندگی زیرساختهای محدودۀ موردمطالعه بهترتیب متمرکز و خوشهای و به‌صورت خودهمبستۀ تصادفی بوده است. در این بین، عواملی همچون ضوابط قانونی- سیاستگزاری و زیرساختی- نهادی، به‌عنوان پیشرانهای کلیدی اثرگذار بر توزیع فضایی زیرساختهای استان شناسایی شدند و متناسب با آن، الگوهای آتی قابلتحقق در سه گروه سناریوهایی با مطلوبیت بالا(وضعیت سبز)، قابلقبول(وضعیت زرد) و بحران(وضعیت قرمز)، ارائه شدند. در نهایت نیز پیشنهادهایی جهت افزایش مطلوبیت زیرساختهای استان خراسانرضوی ارائه گردید.
هادی اعظمی؛ وحید صادقی؛ سید محمد حسین حسینی
چکیده
جغرافیای انتخابات به عنوان گرایشی از جغرافیای سیاسی به بررسی ابعاد فضایی انتخابات می پردازد. ازجمله موارد مورد بررسی جغرافیای انتخابات مبحث پایگاه رأی نامزدهای انتخاباتی است. پایگاه آراء نامزدها و نمایندگان در هر حوزه انتخابیهای تحت تأثیر ساختار اجتماعی، نوع نگرش و جهانبینی رأی دهندگان شکل می گیرد. در حوزه انتخابیه مَمَسَنی ...
بیشتر
جغرافیای انتخابات به عنوان گرایشی از جغرافیای سیاسی به بررسی ابعاد فضایی انتخابات می پردازد. ازجمله موارد مورد بررسی جغرافیای انتخابات مبحث پایگاه رأی نامزدهای انتخاباتی است. پایگاه آراء نامزدها و نمایندگان در هر حوزه انتخابیهای تحت تأثیر ساختار اجتماعی، نوع نگرش و جهانبینی رأی دهندگان شکل می گیرد. در حوزه انتخابیه مَمَسَنی به دلیل ساختار ایلی - عشیرهای، پایگاه آرای نامزدها و نمایندگان در درجه نخست متأثر از متغیر طایفه و زیستگاه جغرافیایی است. با وجود این، ضمن اینکه هر کدام از این بازیگران سیاسی به آرای خود در طایفه و زادگاه خود پُشتگرم هستند، میکوشند در قلمرو هر طایفه، جریان سازی و نفوذ کنند که این امر منجر به فضاسازی و ساخت شبکه های اجتماعی میشود. این عمق ها و شبکه ها که به صورت «سامان یافته»، «تصادفی» و «ترکیبی» (پیوندی) هستند صرفاً محدود به قلمرو جغرافیایی زادگاه بازیگران انتخاباتی نیست، بلکه به واسطة شناسه هایی نظیر گرایش های زادگاهی - طایفه ای، پیوندهای قومی و خویشی (خویشاوندگرایی) با ساکنان طایفه دیگر، منافع اقتصادی و توسعه عمرانی در قلمرو رقیب، تعامل اجتماعی توده مردم با یکدیگر، آراء رقابتی یا بسیج نیروهای پُرشور، دیگر قلمروها را نیز شامل می شود که در نهایت به واسطة ابزارهای ساخت اجتماعی نظیر «فرهنگ»، «زبان» و «ارتباط»، پایگاه آراء نامزدها و نمایندگان را تقویت و متأثر میسازند. از این رو، این پرسش مطرح میشود که عواملِ موثر بر پایگاه آراء نامزدها و نمایندگان در حوزه انتخابیه ممسنی کدامند؟ به نظر میرسد، ضمن پارادایم مسلط الگوی رأی زادگاهی و طایفه ای در حوزه انتخابیه ممسنی، وجود برخی مکانها، فضاها و شبکه های اجتماعی در اَشکال مختلف، نقش مُکمل را در کنار پایگاه ثابت رأی (طایفه ای) نامزدها و نمایندگان ایفاء میکند. به عبارتی نتایج پژوهش نشان داد، پایگاه آرای نامزدها و نمایندگان طوایف بَکِش، جاوید و رُستم در حوزه انتخابیه ممسنی، طی ادوار هفتم، هشتم، نهم و دهم انتخابات در درجه نخست، متاثر از عواملِ محیطی و هویتی نظیر هویت جغرافیایی و طایفه ای بوده است و در مَرتبه بعد سازه هایی همچون شبکه های اجتماعی تصادفی، سامان یافته و ترکیبی که به وسیله ابزارهای ساخت اجتماعی (فرهنگی، زبانی و ارتباطی) شکل گرفته اند، پایگاه رأی این بازیگران انتخاباتی را تقویت و جهت داده است. روش تحقیق مقاله، ماهیتی توصیفی ـ تحلیلی دارد و دادههای مورد نیاز به روش کتابخانه ای (اسنادی) و میدانی (مشاهده) گردآوری شده‌اند.
